In Duitsland heerst wifi-schaarste. Nu zijn uitbaters van draadloze internetverbindingen aansprakelijk voor alles wat via hun netwerk wordt uitgespookt. Een nieuwe wet moet verandering brengen, maar de eerste leeuwen en beren zijn alweer gesignaleerd.
Neelie Kroes, eurocommissaris voor de digitale agenda, spuide in maart dit jaar haar ongenoegen over betaalde wifi-netwerken op het vliegveld van Frankfurt. “Zes euro per uur. Diefstal is het”, twitterde ze.
Duitsland is grootste economische macht in Europa, maar blijkt ook een ‘wifi-woestijn’. Meestal wordt ontbrekende en ouderwetse wetgeving op dit gebied als schuldige aangewezen.
Wifi in Duitsland geremd door wetgeving
Veel horeca-ondernemers bieden liever geen wifi-verbinding aan uit angst voor boetes en rechtszaken. Ze zijn namelijk aansprakelijk voor het surfgedrag van hun klanten. Daarom wordt openbaar surfen het liefst ontmoedigd. Mochten er toch een paar streepjes internet beschikbaar zijn, dan betaal je er vaak fors voor.
De Duitse regering wil de angst wegnemen met een nieuwe wet waarin alles duidelijk is vastgelegd. Maar opnieuw zien juristen leeuwen en beren de weg op lopen. Wordt Duitsland hiermee geen vrijhaven voor internetcriminelen?
Duitsland vreemde eend in Europa
De lijst met landen waar de toegang tot draadloze internetnetwerken beter werkt dan in Duitsland is schier oneindig. Daarbij marcheert vooral Estland een eind voor de troepen vooruit. Bijna overal is er wifi te vinden. Zelfs op het eiland Ruhnu waar slechts 60 mensen wonen, is er een open netwerk in de bieb, op het vliegveld en nog op twee andere plekken.
Waar de Moskouse metro rond deze tijd op twaalf lijnen gratis wifi invoert, is de Deutsche Bahn nog hard bezig om in alle hogesnelheidstreinen internet aan te bieden. Dat moet eind dit jaar klaar zijn. Surfen kost 4,95 euro per dag.
In Londen werd in 2012 met de Olympische Spelen ook een gigantisch netwerk uitgerold. Het Oostenrijkse Linz biedt al tien jaar gratis internet aan op openbare gelegenheden. De Taiwanese hoofdstad Taipei heeft 5.000 hotspots beschikbaar.
Ook Duitsers willen wifi
Het honger naar vrij surfen is ook in Duitsland inmiddels flink toegenomen. Deutsche Telekom zag de afgelopen 12 maanden 80 procent meer data verbruikt worden op haar 50.000 hotspots, waar je je over het algemeen voor moet registeren en betalen.
De meerderheid van de hotelbezoekers (61%) noemt wifi inmiddels het belangrijkste faciliteit van de hotelkamer, ver voor tv (17%), bad (5%), koelkast (3%) en minibar (1%), zo blijkt uit een enquête van OnePoll. Maar waar 80% van de Europese hotels over wifi beschikt, ligt dat aantal in Duitsland op 65%.
Uitbater verantwoordelijk voor surfgedrag
Veel horecaondernemers vrezen de zogenaamde ‘Störerhaftung‘. ‘Störer‘, zo noemen Duitse juristen de aanbieders van een wifi-netwerk, een woord dat eerder aan inbrekers doet denken.
De aanbieder van het netwerk is namelijk juridisch zeer kwetsbaar omdat hij verantwoordelijk is voor alles wat er via zijn wifi-verbinding gebeurt. In de Duitse wet staat er nog niets over. Enkel via de jurisprudentie van het constitutioneel hof in Karlsruhe zijn verschillende standpunten bekend.
Wanneer op een café-netwerk illegale dingen online gebeuren, moet de uitbater dus voor de rechter verschijnen. Daarmee is de angst van horecaondernemers goed te begrijpen.
In Duitsland zijn al 100 duizend gevallen bekend van dat iemand voor de rechter moest komen voor iets wat hij of zij zelf niet had gedaan, noteerde de krant Die Welt. Daaronder valt ook het illegaal downloaden van een film door een huisgenoot. Gemiddeld rolt er een boete uit van rond de 1.000 euro. Daarmee is Duitsland wereldwijd koploper.
De Duitse regering werkt sinds deze zomer aan een wet waarin aanbieders van open netwerken in horeca en bijvoorbeeld op vliegvelden niet opdraaien voor de daden van anderen.
Nieuwe wet: Duitse juristen zien problemen
Ondanks veel enthousiaste reacties op het voornemen zijn er ook zorgen, signaleert Die Welt. Juristen vrezen dat er nog een aantal juridische hordes te nemen zijn. Want als de uitbater niet meer verantwoordelijk is en de internetter niet te achterhalen is, wie draait er voor op wanneer iemand illegaal een liedje downloadt in een café? En gaan alle internetcriminelen nu niet vanuit hotels opereren?
Een mogelijke oplossing is dat gebruikers zich verplicht moeten registreren. Maar dan doemt er een nieuw spook op: de Duitse privacy-wetgeving.
Lees ook op Duitlsandnieuws.nl
Een op vijf Duitsers bang voor internetbankieren
Uitgever Bild wil durf zien bij betaalmodellen online nieuws
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl